عصب کشی با کمک لیزر
Laser root canal
درمان ریشه با لیزر:
استفاده از لیزر در درمان ریشه نویدگر درمانی مطمئن و استاندارد خواهد بود. لیزر با عمق نفوذ بسیار بالا، تمام باکتری های عفونی درون دندان را از بین می برد. می دانیم درون دندان ها قسمتی وجود دارد که اصطلاحا عصب (Pulp) نامیده می شود. ولی این قسمت غیر از عصب دارای عروق خونی، بافت لنفاوی و سلول های عاج ساز و … می باشد. چناچه پوسیدگی که از بیرون دندان ها شروع می شود، پیشرفت کند و به بافت زنده درون دندان (pulp) برسد، این بافت عفونی می شود و بایستی خارج گردد؛ به این کار اصطلاحا عصب کُشی یا عصب کِشی می گویند که اصطلاح بهتر برای آن درمان ریشه است (Root canal thrapy).
دندان پزشک برای انجام دادن درمان ریشه از بالای دندان وارد شده و تمام بافت های زنده و عفونی داخل کانال عصب را توسط وسایل ظریف و سوزنی شکل (فایل) حذف می کند و پاکسازی می نماید زیرا باقی ماندن بافت عفونی در دندان می تواند در آینده نیز باعث عفونت مجدد دندان گردد. در این میان از محلول های شستشو دهنده و ضد عفونی کننده هم استفاده می کند، تا خطر بروز عفونت را در درون ریشه کاهش دهد. سپس باید محل ریشه را برای پرکردن با موادی که گوتا نامیده می شود آماده سازی کند. گوتا پلاستیک مصنوعی است که سابقا از گیاهی بخصوص تهیه می شد. خوب پر کردن ریشه با گوتا بسیار ضروری است زیرا اکثر عفونت های مجدد دندانی که عصب کشی شده اند، از بالای دندان یعنی از دهان به سمت ریشه و انتهای ریشه می روند.
پس از درمان ریشه ، دندان گرچه تغذیه اصلی خود را که از انتهای ریشه است از دست می دهد ولی همواره توسط بافت های نگه دارنده اطراف ریشه ها تغذیه می شود و به همین دلیل است چنانچه دندان عصب کشی شده مجددا عفونی شود، دردناک می شود زیرا عفونت به بافت های نگه دارنده دندان می رود و می تواند درد ایجاد کند. بخصوص در موقع جویدن. پالپ یا عصب دندان در وسط دندان و ریشه ها قرار دارد. نقش اصلی پالپ ایجاد حس گرما و سرما و درد دندان است. در زمان های کودکی مسئول ساخت دندان و فرم دادن به آن می باشد که در دوران بزرگسالی این توانایی را از دست می دهد ولی همواره در طول عمر دندان نقش مرطوب سازی عاج و حساس بودن آن را به تحریکات خارجی بازی می کند.
چناچه این پالپ توسط پوسیدگی ها آسیب ببیند و عفونی شود، می میرد و تنها را برای حفظ دندان خارج کردن پالپ است. چناچه درمان ریشه با خارج کردن پالپ و تمیز کردن بافت های عفونی انجام نشود این عفونت به انتهای ریشه درون استخوان می رود و باعث لق شدن دندان گردیده و درد بسیار زیادی را به همراه دارد. متاسفانه مشکلی که در درمان ریشه وجود دارد وجود کانال های اضافی و فرعی است که می تواند دردسر ساز باشد زیرا دندان پزشک فقط می تواند کانال های اصلی را پاک سازی کند. استفاده از مواد ضد عفونی کننده و شستشودهنده فقط تا مقداری کمی در این کانال ها نفوذ می کند، ولی باکتری های می توانند تا درون کانال های فرعی و یا جانبی بروند، وبا درمان ریشه و شستشوهای مکرر پزشک خارج نمی شوند.
لیزر و تحول در زمینه عصب کشی چناچه از لیزر استفاده شود، اولا می توان لایه برجا مانده از تمیز کرن و سائیدن کانال ریشه که معمولا به جا می ماند و مملو از باکتری و ذرات دندان و بافت عفونی است را حذف کرد. ثانیا ریشه دندان را کاملا استریل می کند و ثالثا به دلیل نفوذ لیزر در دندان تا عمق زیادی که فراتر از حضور باکتری ها در ریشه است، دندان را استریل می کند و هیچ باکتری، دیگر نمی تواند باقی بماند و چناچه کانال فرعی هم وجود داشته باشد از آنجا که توسط لیزر استریل می شود، دردسر ساز نخواهد بود رابعا درد بعد از درمان نیز به دلیل خاصیت ضد التهابی لیزر، تا میزان قابل توجهی کاهش می یابد. به این ترتیب استفاده از لیزر در درمان ریشه نویدگر درمانی مطمئن و بسیار استاندارد خواهد بود.
عصبکشی و درمان ریشه دندان با لیزر
اندودنتیکس (تخصص درمان ریشه دندان یا روت کانال ) یکی از شاخههای دندان پزشکی است که موضوع آن به طور کلی تشخیص، پیشگیری و درمان بیماریها و صدمات ریشهی دندان و از جمله عصب و کانال عصبی دندان میباشد. عصب کشی و درمان ریشه دندان زمانی انجام میشود که یک آسیب (مانند پوسیدگی یا تروما یا شکستگی دندان) باعث تغییرات غیرقابل بازگشت در بافت عصبی دندان شده باشد، که ممکن است حتی به نکروز (مرگ بافت) منجر شود. این روش درمان در مواردی که بنا است روی دندان پروتز نصب شود و میزان تراش دندان تا حدی است که به عصب دندان آسیب وارد میکند، نیز مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده از لیزر در درمان ریشه یا عصبکشی دارای مزایای بسیار قابل توجهی در درمان بافتهای زنده و مرده در محیط عفونی ریشهها، گرانولوم و ضایعات کیستیک ریشه است.
دلایل نیاز به انجام عصبکشی دندان
زمانی که پوسیدگی دندان گسترش مییابد و به بافت زندهی درون دندان، یعنی عصب یا پالپ دندان، میرسد، لازم است که درمان دندان درد و درمان عصبکشی انجام شود. همچنین در صورتی که دندانی به شدت آسیب دیده باشد و یا در ریشه یا داخل دندان، عفونت به وجود آمده باشد، باز هم انجام درمان ریشه ضروری است.
مشکلات و بیماریهای مربوط به ریشهی دندان ممکن است بدون بروز هیچ علائمی، ایجاد شوند. اما در اغلب موارد بیماران احساس درد و نارحتی میکنند که این موضوع نشاندهندهی وجود مشکلی برای دندان است.
افرادی که هر یک از علائم هشداردهندهی زیر را دارند، لازم است در اولین فرصت به دندان پزشک مراجعه کنند.
احساس دندان درد یا درد در لثه و یا حساسیت آنها به لمس
تغییر رنگ دندان یا لثه
حساسیت شدید دندانها به سرما یا گرما
خروج چرک از دندان یا لثه
آبسهای که به شکل برآمدگی روی لثه است
تورم و حساسیت به لمس در نواحی غدد لنفاوی در زیر فک
عصبکشی و درمان ریشه با لیزر
با ترکیب کردن تجهیزات معمول برای درمان ریشه و استفادهی صحیح از تکنولوژی لیزر، میتوان بسیاری از مشکلات و موارد شکست در درمان را به طور قابلتوجهی کاهش داد. استفاده از اشعه لیزر در درمان ریشه، موجب جلوگیری از گسترش عفونت در دهان و دندان شده و تا بالاترین میزان ممکن از بافت دندان محافظت میشود.
اشعهی لیزر برای موارد زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
ضد عفونی کردن بیشتر و بهتر کانال ریشه
خشک کردن کامل کانال ریشه و کانالهای فرعی
بند آوردن خون در صورت بروز خونریزی
عقیمسازی کامل ریشه در عاج دندان، خصوصا در کانالهای فرعی ریشه
از بین بردن کامل لایهی شامل پلاک یا آلودگی و هرگونه مواد باقیمانده در کانال عصبی
گرم کردن گوتاپرکا (نوعی ماده پلاستیکی که برای پر کردن کانال عصب از آن استفاده میشود) در عملهای سخت و فشرده
یکی از اهداف مهم در در انجام عصبکشی این است که محیط کانال عصبی به طور کامل ضدعفونی شود تا احتمال موفقیت این درمان به حداکثر برسد.
در روش مدرن و پیشرفتهی عصبکشی و درمان ریشه، پروسهی آمادهسازی کانال عصبی شامل دو مرحله میشود:
حذف کامل بافت پالپ و کلیه میکروارگانیسمهای بیماریزای موجود
آمادهسازی کانال و شکلدهی به آن برای پر کردن دندان آسان و موثر آن در مراحل بعدی
متاسفانه با استفاده از متدهای معمول، در ۱۰۰ درصد موارد، این اهداف به دست نمیآیند و همیشه مقادیر مشخصی از بافت پالپ و همچنین میکروارگانیسمهای بیماریزا در داخل کانال لومن باقی میمانند. عفونت کانال عصبی، به باکتریها این اجازه را میدهد که به کل ساختار کانال عصبی حمله کنند.
شکل مجاری و کانالهای عصبی دندان، یک محیط ایدهال را برای زنده ماندن و تکثیر شدن میکروارگانیسمهای بیماریزا، دور از دسترس مکانیزمهای دفاعی بدن، فراهم میکند. باکتریها و مواد سمی تولید شده توسط آنها میتوانند به نواحی آپیکال دندان (محیط اطراف ریشه) نفوذ کنند و موجب واکنشهای التهابی در استخوان و تحلیل رفتن بافت استخوان شوند.
بنابراین هدف درمانی از انجام عصبکشی، که همان حفظ و نگهداری ریشهی دندان است، تنها در صورتی به دست میآید که در هنگام انجام عصبکشی، کانال ریشه و بافتهای اطراف آن کاملا از میکروارگانیزمهای بیماریزا و عفونی پاکسازی شود.
به لطف استفاده از فیبرهای نوری بسیار نازک با قطر ۲۰۰ µm ، دندانپزشکان ابزاری ایمن در دسترس دارند که به کمک آن میتوانند پرتوی لیزر را بدون ایجاد آسیب به عاج دندان بتابانند.
در صورتی که اشعه لیزر به طور صحیح تنظیم شود خاصیت آنتیباکتریال آن شروع به اثرگذاری میکند و انرژی اشعه لیزر بعد از نفوذ به عمق ۱,۰۰۰ µmدر کانال ریشه کاهش پیدا میکند و بنابراین اشعه لیزر موجب افزایش دمای عاج دندان نمیشود و به بافتها نرم دندان هیچ آسیبی وارد نمیشود.
واضح است که اثر ضدعفونیکننده و ضدمیکروب لیزر بسیار بیشتر از روش شستشو است. به همین خاطر عصبکشی دندان که با کمک اشعه لیزر انجام میشود، نسبت به روش معمول و تکنیکهای سنتی، دارای درصد موفقیت بسیار بالاتری است.
عصب کشی با کمک لیزر
عصب کشی با کمک لیزر در خدمات کلینیک دندانپزشکی بلانش